Το Εργαστήριο Γεωδαισίας και Γεω-Πληροφορικής του Πολυτεχνείου Κρήτης ίδρυσε το 2001, και λειτουργεί συνεχώς από το 2004, μόνιμο σταθμό βαθμονόμησης δορυφόρων αλτιμετρίας στην ακριτική Γαύδο, νότια της Κρήτης....
Η βαθμονόμηση αφορά τη σύγκριση πρωτογενών δορυφορικών μετρήσεων (π.χ. υψόμετρο της θαλάσσιας στάθμης, ατμοσφαιρικές διορθώσεις, κ.ά.) με μετρήσεις που λαμβάνονται από σειρά οργάνων που είναι εγκατεστημένα στη Γαύδο (π.χ. παλιρροιογράφοι, συστήματα δορυφορικού εντοπισμού, μετεωρολογικά όργανα, πομπός DORIS, κ.ά).
Αποτέλεσμα είναι ο προσδιορισμός του απόλυτου σφάλματος των δορυφορικών μετρήσεων της στάθμης της θαλάσσης και των μεταβολών της με ακρίβεια χιλιοστού.
Η λειτουργία του σταθμού υποστηρίζεται από το έργο SOFIA (Enhancement of Crete?s potential for a dedicated calibration facility for satellite radar altimeters and for tectonic deformation monitoring using continuously operating geodetic arrays), το οποίο συγχρηματοδοτείται από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, συγκεκριμένα, από το εξαιρετικά ανταγωνιστικό πρόγραμμα "Ερευνητικό Δυναμικό" που ενισχύει τις άριστες ερευνητικές ομάδες σε περιφέρειες σύγκλισης/απόκεντρες περιφέρειες της Ευρώπης.
Ο σταθμός του Πολυτεχνείου Κρήτης στη Γαύδο είναι ένας από τους μόλις τέσσερις σταθμούς που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Οι υπόλοιποι είναι εγκατεστημένοι στη Γαλλία (Κορσική), στις Ηνωμένες Πολιτείες (Λος Αντζελες, Καλιφόρνια) και την Αυστραλία (Τασμανία).
Επιπλέον της βαθμονόμησης των δορυφόρων, το Εργαστήριο, μέσω του σταθμού, παρακολουθεί τη γεωδυναμική ταχύτητα μετακίνησης της Κρήτης και άλλες παραμορφώσεις του φλοιού της Γης (π.χ. καθιζήσεις λόγω απόληψης υδάτων) μέσω δικτύου μόνιμων δορυφορικών σταθμών GNSS και εικόνων δορυφορικής συμβολομετρίας Radar.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Στέλιο Μερτίκα, συντονιστή του έργου SOFIA σημαντική καινοτομία αποτελεί η κατασκευή πρωτότυπου, σε παγκόσμια κλίμακα, ηλεκτρονικού μικροκυματικού αναμεταδότη (microwave transponder) που θα λειτουργήσει ως ανεξάρτητη πηγή βαθμονόμησης των δορυφόρων αλτιμετρίας. Στo πλαίσιο του έργου αναπτύσσονται επίσης αλγόριθμοι για τον ποιοτικό έλεγχο των δορυφορικών γεωδαιτικών μετρήσεων με έμφαση στην ανίχνευση απότομων μεταβολών στο σήμα τους.
Τα αποτελέσματα του έργου, που ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2011, αναμένεται να καταστήσουν την Κρήτη καινοτόμο περιφέρεια της Ευρώπης σε θέματα βαθμονόμησης δορυφορικών μετρήσεων αλτιμετρίας ενώ θα δημιουργηθεί ένα σημαντικό σύνολο δεδομένων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για έρευνες στη μελέτη της αλλαγής του κλίματος, την ωκεανογραφία, τη γεωδαισία, τη σεισμολογία, κ.ά. Το έργο ανταποκρίνεται επίσης στις προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας για την ανάπτυξη παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης της Γης με συνδυασμό δορυφορικών και επίγειων μετρήσεων. klik flashnews
Η βαθμονόμηση αφορά τη σύγκριση πρωτογενών δορυφορικών μετρήσεων (π.χ. υψόμετρο της θαλάσσιας στάθμης, ατμοσφαιρικές διορθώσεις, κ.ά.) με μετρήσεις που λαμβάνονται από σειρά οργάνων που είναι εγκατεστημένα στη Γαύδο (π.χ. παλιρροιογράφοι, συστήματα δορυφορικού εντοπισμού, μετεωρολογικά όργανα, πομπός DORIS, κ.ά).
Αποτέλεσμα είναι ο προσδιορισμός του απόλυτου σφάλματος των δορυφορικών μετρήσεων της στάθμης της θαλάσσης και των μεταβολών της με ακρίβεια χιλιοστού.
Η λειτουργία του σταθμού υποστηρίζεται από το έργο SOFIA (Enhancement of Crete?s potential for a dedicated calibration facility for satellite radar altimeters and for tectonic deformation monitoring using continuously operating geodetic arrays), το οποίο συγχρηματοδοτείται από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, συγκεκριμένα, από το εξαιρετικά ανταγωνιστικό πρόγραμμα "Ερευνητικό Δυναμικό" που ενισχύει τις άριστες ερευνητικές ομάδες σε περιφέρειες σύγκλισης/απόκεντρες περιφέρειες της Ευρώπης.
Ο σταθμός του Πολυτεχνείου Κρήτης στη Γαύδο είναι ένας από τους μόλις τέσσερις σταθμούς που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Οι υπόλοιποι είναι εγκατεστημένοι στη Γαλλία (Κορσική), στις Ηνωμένες Πολιτείες (Λος Αντζελες, Καλιφόρνια) και την Αυστραλία (Τασμανία).
Επιπλέον της βαθμονόμησης των δορυφόρων, το Εργαστήριο, μέσω του σταθμού, παρακολουθεί τη γεωδυναμική ταχύτητα μετακίνησης της Κρήτης και άλλες παραμορφώσεις του φλοιού της Γης (π.χ. καθιζήσεις λόγω απόληψης υδάτων) μέσω δικτύου μόνιμων δορυφορικών σταθμών GNSS και εικόνων δορυφορικής συμβολομετρίας Radar.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Στέλιο Μερτίκα, συντονιστή του έργου SOFIA σημαντική καινοτομία αποτελεί η κατασκευή πρωτότυπου, σε παγκόσμια κλίμακα, ηλεκτρονικού μικροκυματικού αναμεταδότη (microwave transponder) που θα λειτουργήσει ως ανεξάρτητη πηγή βαθμονόμησης των δορυφόρων αλτιμετρίας. Στo πλαίσιο του έργου αναπτύσσονται επίσης αλγόριθμοι για τον ποιοτικό έλεγχο των δορυφορικών γεωδαιτικών μετρήσεων με έμφαση στην ανίχνευση απότομων μεταβολών στο σήμα τους.
Τα αποτελέσματα του έργου, που ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2011, αναμένεται να καταστήσουν την Κρήτη καινοτόμο περιφέρεια της Ευρώπης σε θέματα βαθμονόμησης δορυφορικών μετρήσεων αλτιμετρίας ενώ θα δημιουργηθεί ένα σημαντικό σύνολο δεδομένων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για έρευνες στη μελέτη της αλλαγής του κλίματος, την ωκεανογραφία, τη γεωδαισία, τη σεισμολογία, κ.ά. Το έργο ανταποκρίνεται επίσης στις προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας για την ανάπτυξη παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης της Γης με συνδυασμό δορυφορικών και επίγειων μετρήσεων. klik flashnews