Οι όροι έκζεμα και δερματίτιδα χρησιμοποιούνται συνήθως ως συνώνυμα και έχουν υιοθετηθεί από το σύνολο της Παγκόσμιας Ιατρικής Κοινότητας ως μια ακόμη έκφραση της συνολικής αποδοχής της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Η λέξη έκζεμα εννοεί εκείνο που ζέει, δηλαδή φλεγμαίνει.
Η δερματίτιδα ή έκζεμα είναι μια φλεγμονώδης αντίδραση του δέρματος που χαρακτηρίζεται ιστοπαθολογικά από ποικίλου βαθμού ακάνθωση και οίδημα της επιδερμίδας (σπογγίωση), καθώς και περιαγγειακή λεμφοϊστιοκυτταρική διήθηση του άνω τμήματος του χορίου.
Ταξινόμηση:Εξωγενές
1. Αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής
2. Ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής
Ενδογενές
1. Ατοπική δερματίτιδα
2. Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
3. Νομισματοειδές έκζεμα
4. Δισυδρωσικό έκζεμα
Δερματιτίδα εξ επαφής:
Πρόκειται για φλεγμονή του δέρματος που προκαλείται από επαφή με εξωγενείς ουσίες οι οποίες μπορεί να είναι ερεθιστικά, αλλεργιογόνα και φωτοευαισθητοποιοί παράγοντες.
Κλινική εικόνα:
Μορφολογικά και ιστοπαθολογικά διακρίνεται σε τρεις φάσεις:
• Οξεία: κυριαρχεί η εικόνα σπογγίωσης και ο σχηματισμός ενδοεπιδερμικών φυσαλλίδων.
• Υποξεία: μειώνεται η σπογγίωση και αυξάνεται η ακάνθωση και η παρακεράτωση.
• Χρόνια: παρατηρείται λειχηνοποίηση, υπερκεράτωση, παρακεράτωση και ακάνθωση.
Ατοπική δερματίτιδα:
• Είναι μια χρόνια, κνησμώδης, υποτροπιάζουσα δερματοπάθεια.
• Προσβάλλει άτομα με γενετική προδιάθεση για αλλεργικά νοσήματα.
• Υποφέρει το 7-21% του παιδικού πληθυσμού σχολικής ηλικίας, το 10-15% των μικρότερων των 5 ετών παιδιών, το 1-3% των ενηλίκων.
• Διακρίνεται:
α) στον εξωγενή τύπο: προκαλείται από αλλεργιογόνα περιβάλλοντος και χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα IgE.
β) στον ενδογενή τύπο: δεν ανιχνεύο-
νται ειδικά IgE για αλλεργιογόνα.
Κλινική εικόνα:
• Βρεφικό έκζεμα: έχει τη μορφή οξείας δερματίτιδας και εμφανίζεται μεταξύ του 3ου και του 6ου μήνα της ζωής.
• Παιδικό έκζεμα: ερυθηματώδεις βλατίδες με λειχηνοποίηση της επιδερμίδας και εφελκίδες.
• Ατοπική δερματίτιδα των ενηλίκων:
α) σημείο του raccoon
β) σημείο βρώμικου τραχήλου
γ) λείανση της ονυχαίας πλάκας εξαιτίας του συνεχούς ξεσμού
Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα:
• Συχνή χρόνια ερυθηματολεπιδώδης δερματοπάθεια που συνδυάζεται με αυξημένη σμηγματόρροια του τριχωτού της κεφαλής και των περιοχών που είναι πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες: πρόσωπο και θώρακα.
• Κλινική εικόνα: άκνησμο εξάνθημα που αποτελείται από ερυθροκίτρινες, σαφώς περιγεγραμμένες πλάκες με λιπαρά λέπια.
Νομισματοειδές έκζεμα:
• Χαρακτηρίζεται από κυκλικές, τύπου κέρματος, ερυθηματοβλατιδοφυσαλιδώδεις πλάκες.
• Εντοπίζεται κυρίως στα άνω άκρα και στο θώρακα.
Δισυδρωσικό έκζεμα:
• Φυσαλλιδοπομφολυγώδες συμμετρικό εξάνθημα των παλαμών και πελμάτων.Συχνότερη είναι η ανάπτυξη φυσαλλίδων που ακολουθείται από ξήρανση και απολέπιση.
• Ενοχοποιείται το stress, η υπεραντιδρα-
στικότητα σε υπάρχουσα φλεγμονή από
μύκητες και η γενετική προδιάθεση.
*ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΕΙΔΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ
ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ -ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΔΑΕ- Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΔΕ- Ελληνικής Εταιρείας ΔΕΡΜΑΤΟΣΚΟΠΗΣΗΣ
Ταξινόμηση:Εξωγενές
1. Αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής
2. Ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής
Ενδογενές
1. Ατοπική δερματίτιδα
2. Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
3. Νομισματοειδές έκζεμα
4. Δισυδρωσικό έκζεμα
Δερματιτίδα εξ επαφής:
Πρόκειται για φλεγμονή του δέρματος που προκαλείται από επαφή με εξωγενείς ουσίες οι οποίες μπορεί να είναι ερεθιστικά, αλλεργιογόνα και φωτοευαισθητοποιοί παράγοντες.
Κλινική εικόνα:
Μορφολογικά και ιστοπαθολογικά διακρίνεται σε τρεις φάσεις:
• Οξεία: κυριαρχεί η εικόνα σπογγίωσης και ο σχηματισμός ενδοεπιδερμικών φυσαλλίδων.
• Υποξεία: μειώνεται η σπογγίωση και αυξάνεται η ακάνθωση και η παρακεράτωση.
• Χρόνια: παρατηρείται λειχηνοποίηση, υπερκεράτωση, παρακεράτωση και ακάνθωση.
Ατοπική δερματίτιδα:
• Είναι μια χρόνια, κνησμώδης, υποτροπιάζουσα δερματοπάθεια.
• Προσβάλλει άτομα με γενετική προδιάθεση για αλλεργικά νοσήματα.
• Υποφέρει το 7-21% του παιδικού πληθυσμού σχολικής ηλικίας, το 10-15% των μικρότερων των 5 ετών παιδιών, το 1-3% των ενηλίκων.
• Διακρίνεται:
α) στον εξωγενή τύπο: προκαλείται από αλλεργιογόνα περιβάλλοντος και χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα IgE.
β) στον ενδογενή τύπο: δεν ανιχνεύο-
νται ειδικά IgE για αλλεργιογόνα.
Κλινική εικόνα:
• Βρεφικό έκζεμα: έχει τη μορφή οξείας δερματίτιδας και εμφανίζεται μεταξύ του 3ου και του 6ου μήνα της ζωής.
• Παιδικό έκζεμα: ερυθηματώδεις βλατίδες με λειχηνοποίηση της επιδερμίδας και εφελκίδες.
• Ατοπική δερματίτιδα των ενηλίκων:
α) σημείο του raccoon
β) σημείο βρώμικου τραχήλου
γ) λείανση της ονυχαίας πλάκας εξαιτίας του συνεχούς ξεσμού
Σμηγματορροϊκή δερματίτιδα:
• Συχνή χρόνια ερυθηματολεπιδώδης δερματοπάθεια που συνδυάζεται με αυξημένη σμηγματόρροια του τριχωτού της κεφαλής και των περιοχών που είναι πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες: πρόσωπο και θώρακα.
• Κλινική εικόνα: άκνησμο εξάνθημα που αποτελείται από ερυθροκίτρινες, σαφώς περιγεγραμμένες πλάκες με λιπαρά λέπια.
Νομισματοειδές έκζεμα:
• Χαρακτηρίζεται από κυκλικές, τύπου κέρματος, ερυθηματοβλατιδοφυσαλιδώδεις πλάκες.
• Εντοπίζεται κυρίως στα άνω άκρα και στο θώρακα.
Δισυδρωσικό έκζεμα:
• Φυσαλλιδοπομφολυγώδες συμμετρικό εξάνθημα των παλαμών και πελμάτων.Συχνότερη είναι η ανάπτυξη φυσαλλίδων που ακολουθείται από ξήρανση και απολέπιση.
• Ενοχοποιείται το stress, η υπεραντιδρα-
στικότητα σε υπάρχουσα φλεγμονή από
μύκητες και η γενετική προδιάθεση.
*ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΕΙΔΙΚΟΣ ΙΑΤΡΟΣ
ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ -ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΔΑΕ- Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΔΕ- Ελληνικής Εταιρείας ΔΕΡΜΑΤΟΣΚΟΠΗΣΗΣ
