Πλουμή - Παραγιουδάκης

Ο πόλεμος του χάλυβα και η κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας


Του Ανδρέα Τσιλογιάννη στο capital.gr

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Η τουρκική οικονομία στα όρια της καταστροφής

Η τουρκική κυβέρνηση, το βράδυ της Παρασκευής 10 Αυγούστου, δια στόματος της κα Ρουσχάρ Περκάν, υπουργού Εμπορίου της Τουρκίας, εκλιπαρεί τις Η.Π.Α να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αναφορικά με το θέμα της αύξησης των δασμών στις τουρκικές εισαγωγές του χάλυβα και του αλουμινίου, που μόλις έχει επιβληθεί από τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Η τουρκική πλευρά, θεωρεί πως μέσα από τον διάλογο μπορεί να βρεθεί λύση στη διαμάχη των δύο χωρών, εντός των πλαισίων της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

Ο 45ος Αμερικανός Πρόεδρος κ. Ντόναλντ Τραμπ, γνωστοποιεί μέσω του twitter, πως έχει διατάξει τον διπλασιασμό των δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Τουρκία, προχωρώντας για εθνικούς λόγους στην ενεργοποίηση του άρθρου 232 της αμερικανικής εμπορικής νομοθεσίας.

Οι Η.Π.Α., δείχνουν με ξεκάθαρο τρόπο πως θεωρούν την Τουρκία του Σουλτάνου Ερντογάν εμπορικό εχθρό, προς το παρόν, και είναι έτοιμες να προστατεύσουν με κάθε τρόπο το εσωτερικό τους εμπόριο από κάθε εξωγενή ή εχθρική οικονομική απειλή.

Βρισκόμαστε εντός ενός απρόβλεπτου οικονομικού πολέμου με πολλά πεδία δράσης και με αιτίες βαθύτερες και συγκεκριμένες.

Οι αιτίες της αμερικανοτουρκικής κρίσης

Ως αιτίες της αμερικανοτουρκικής έντασης οι οποίες οδηγούν, το βράδυ της Παρασκευής 10 Αυγούστου, την τουρκική οικονομία στα πρόθυρα της κατάρρευσης, μπορούν να λογιστούν οι εξής:

* η άρνηση της αμερικανικής δικαιοσύνης στο τουρκικό αίτημα για την έκδοση του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν στην Τουρκία, όπως διακαώς επιθυμεί ο Σουλτάνος Ερντογάν καθώς ο ισλαμιστής θρησκευτικός ηγέτης θεωρείται από την τουρκική προεδρία ως ο εμπνευστής του τουρκικού πραξικοπήματος της Παρασκευής 15 Ιουλίου 2016,

* η συνέχεια της κράτησης και της μη αποφυλάκισης του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον, ο οποίος κρατείται, χωρίς κατηγορία, εδώ και ενάμιση χρόνο σε τουρκικές φυλακές, (υπολογίστε τον χρόνο κράτησης των δυο Ελλήνων στρατιωτικών). Για την αποφυλάκιση του πάστορα Μπράνσον, παρενέβη προσωπικά ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος στέλνει στην Τουρκία τελεσίγραφο για την αποφυλάκισή του το οποίο απορρίπτει ο Σουλτάνος Ερντογάν το απόγευμα της Κυριακής 12 Αυγούστου,

* η υπόθεση της τουρκικής τράπεζας "Halkbank", όπου ανώτερο διευθυντικό στέλεχος της συγκεκριμένης τράπεζας καταδικάζεται στις Η.Π.Α., για απάτη και συνωμοσία,

* η αγορά από την Τουρκία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S - 400, αλλά και της κατασκευής του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακουγιού της νοτιοανατολικής Τουρκίας εξ` ολοκλήρου από ρωσικά κεφάλαια, η οποία ανακατασκευή ανακοινώνεται, στις 3 Απριλίου στην Άγκυρα, κατά την διάρκεια της επίσκεψης του Ρώσου προέδρου κ. Βλαντίμιρ Πούτιν, με την παρουσία του Ιρανού προέδρου κ. Χασάν Ρουχανί,

* η ολική μεταφορά των δραστηριοτήτων της αμερικανικής βάσης του Ινσιρλίκ της νοτιοανατολικής Τουρκίας, στην αμερικανική βάση στο ναύσταθμο της Σούδας,

* η επιλογή των συμμάχων της Τουρκίας, η οποία θα πρέπει να αποφασίσει αν ua κινηθεί εντός των συμμαχιών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, ή θα συνεχίσει να προχωράει σε συμφωνίες με εχθρικές χώρες του ΝΑΤΟ.

Το βράδυ της Παρασκευής 10 Αυγούστου, οι πιέσεις των αγορών προς την τουρκική οικονομία είναι ασφυκτικές, η ισοτιμία αμερικανικού δολαρίου - τουρκικής λίρας αυτή τη στιγμή είναι 1 προς 7,5, αυξομειώνεται με "τρελούς" ρυθμούς και με την τουρκική οικονομία να κινείται εντός των ορίων της κατάρρευσης.

Ο Σουλτάνος Ερντογάν ζητάει απεγνωσμένα από τον τουρκικό λαό να βγάλει τις τουρκικές λίρες, τα δολάρια, τα ευρώ και τον χρυσό από τα στρώματα και να τα επιστρέψει στο τουρκικό τραπεζικό σύστημα.

Παράλληλα, κατά την πάγια αγαπημένη του τακτική, εκτοξεύει πυρά απειλών προς την Ουάσινγκτον και την αμερικανική κυβέρνηση, σχετικά με την απόφαση διπλασιασμού των δασμών στις τουρκικές εισαγωγές του χάλυβα και του αλουμινίου, τονίζοντας πως τέτοιες μονομερείς αποφάσεις θα οδηγήσουν την τουρκική διπλωματία στην εξεύρεση διαφορετικών συμμάχων, εκτός της βορειοατλαντικής συμμαχίας.

Η διολίσθηση της τουρκικής λίρας και ο εκτροχιασμός της τουρκικής οικονομίας ξεκινάει ανεπίσημα στην Κωνσταντινούπολη από το βράδυ του πραξικοπήματος της Παρασκευής 15 Ιουλίου 2016, όταν "ενεργοποιείται" από κύκλους αντικυβερνητικούς (;), το πραξικόπημα ενάντια στον Σουλτάνο Ερντογάν.

Η πραγματική κατάσταση της τουρκικής οικονομίας

Οι πρόωρες τουρκικές εκλογές της 24ης Ιουνίου με τη συντριπτική επικράτηση του Σουλτάνου Ερντογάν, το τουρκικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου 2016, αλλά και το τουρκικό πραξικόπημα της Παρασκευής 15ης Ιουλίου 2016, θεωρούνται γεγονότα που αλλάζουν μια για πάντα την Τουρκία.

Το τουρκικό πραξικόπημα της Παρασκευής 15ης Ιουλίου 2016 ενάντια στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, χαρακτηρίζεται από τον ίδιο τον Σουλτάνο ως σημείο ορόσημο, συγκεκριμένα ως σημείο μηδέν για τη νεότερη τουρκική πολιτική ιστορία, αλλά και για όσες εξελίξεις λαμβάνουν χώρα στο τουρκικό πολιτικό σύστημα από τη μέρα του πραξικοπήματος και μετά, με τρόπο ανεξέλεγκτο και με αντίκτυπο σε όλο το φάσμα της τουρκικής δημόσιας ζωής.

Δυο χρόνια μετά από το τουρκικό πραξικόπημα της Παρασκευής 15 Ιουλίου 2016 η Τουρκία του Σουλτάνου Ερντογάν, βρίσκεται ξανά, από το βράδυ της Παρασκευής 10 Αυγούστου, στο επίκεντρο του κόσμου, αυτή τη φορά σε συνθήκες ενός σκληρού οικονομικού πολέμου με ορατή και σίγουρη για τους ειδικούς αναλυτές την κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας και την ένταξη της Τουρκίας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.


Η τουρκική οικονομία εδώ και αρκετά χρόνια δεν είναι υγιής, κυρίως δεν μπορεί να αντέξει στις πιέσεις των διεθνών αγορών.

Η τουρκική λίρα έχει χάσει μέσα σε ένα χρόνο το 30% της αξίας, μόνο την Παρασκευή 10 Αυγούστου και μέσα σε μερικές ώρες χάνει επιπλέον 21% της αξίας της.

Αν συνεχιστεί η διολίσθηση της τουρκικής λίρας έναντι του αμερικανικού δολαρίου και μέσα στην εβδομάδα (η ισοτιμία το βράδυ της Παρασκευής 10 Αυγούστου κλείνει στο ένα αμερικανικό δολάριο προς 7,5 τουρκικές λίρες), τότε μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο το "κραχ" της τουρκικής οικονομίας.

Ας εμπεδώσουμε και κυρίως να κατανοήσουμε πως μια ενδεχόμενη κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας μπορεί να συμπαρασύρει σε απρόβλεπτες συνέπειες το γεωπολιτικό "gambling" που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη τόσο στο Αιγαίο, όσο και στα υπόλοιπα εκκρεμή - ανοιχτά μέτωπα, εντός των ορίων της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου, τα οποία βρίσκονται υπό την "επιρροή" και "παρακολούθηση" της τουρκικής προκλητικότητας.

Το κλίμα στο εσωτερικό της Τουρκίας είναι βαρύ, η οικονομική κρίση δεδομένη

Αδιευκρίνιστο είναι το ποσοστό ανεργίας στην Τουρκία, καθώς δεν υπάρχουν δουλειές, με εκατομμύρια Τούρκους πολίτες να ζουν πέρα από τα όρια της φτώχειας και κυριολεκτικά μέσα σε σπηλιές στα βάθη της Ανατολίας, καθώς δεν διαθέτουν τα βασικά της διαβίωσης.

Οι τριτοκοσμικές, τραγικές, συνθήκες που επικρατούν στην τουρκική Ανατολία, ειδικά στις κουρδικές περιοχές, καταρρίπτουν το αφήγημα του Σουλτάνου Ερντογάν που μιλάει για την ισχυρή τουρκική οικονομία με τη γνωστή μέθοδο της προπαγάνδας, διάρκειας δεκαέξι ετών, όσα και τα, μέχρι στιγμής, χρόνια παραμονής του σουλτάνου στην εξουσία του τουρκικού πολιτικού συστήματος.

Η Τουρκία του Σουλτάνου Ερντογάν

Το όριο της πείνας στην Τουρκία έχει αυξηθεί επί τέσσερις φορές, κατά τα δεκαέξι χρόνια παραμονής του Σουλτάνου Ερντογάν και του ισλαμικού κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης στην εξουσία της τουρκικής πολιτικής σκηνής.

Η ασυδοσία, η παραοικονομία, το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών, συντελούν στην άνθηση του παρακράτους, πάντα με τις "ευλογίες" και κάτω από τον απόλυτο έλεγχο από τον Σουλτάνου Ερντογάν.

Οι πολιτικοί αναλυτές, εντός και εκτός Τουρκίας, εκτιμούν ότι εξαιτίας της κατάστασης της τουρκικής οικονομίας, το ενδεχόμενο επιβολής του κεφαλαιακού ελέγχου στις τουρκικές τράπεζες πλησιάζει επικίνδυνα, για την αγορά των 80 εκατομμυρίων ανθρώπων, ειδικά μετά την κατρακύλα της τουρκικής οικονομίας, το βράδυ της Παρασκευής 10 Αυγούστου.

Ο Σουλτάνος Ερντογάν αντιλαμβάνεται πλήρως τους τριγμούς της τουρκικής οικονομίας, αναφέρει σε κάθε ομιλία την πρόθεσή του ώστε να κρατικοποιήσει την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας.

Στόχος; Η αύξηση της πίεσης στην Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, ώστε με τον φόβο της ενδεχόμενης αποκρατικοποίησης να αποτραπεί η περαιτέρω άνοδος των τιμών των αγαθών.

Οι συνεχείς ανατιμήσεις βασικών αγαθών στην Τουρκία αλλά και η αύξηση της τιμής του πετρελαίου και της βενζίνης καθιστούν απαγορευτική τη διαβίωση για τα μεσαία τουρκικά κοινωνικά στρώματα.

Την Παρασκευή 10 Αυγούστου, ο πόλεμος "Τραμπ - Ερντογάν", ξεκινάει με τον διπλασιασμό των αμερικανικών δασμών στις τουρκικές εισαγωγές του χάλυβα και του αλουμινίου.

O πόλεμος του χάλυβα και του αλουμινίου, μπορεί να οδηγήσει την τουρκική οικονομία στην πλήρη κατάρρευση, ειδικά εάν συνεχιστούν οι φρούδες "απειλές" του Σουλτάνου Ερντογάν προς την αμερικανική πολιτική ηγεσία, είτε στην πλήρη συνθηκολόγηση της τουρκικής διπλωματίας, στην παραδοχή της ήττας από τον Σουλτάνο Ερντογάν, που σημαίνει ισχυροποίηση της αμερικανικής θέσης στην περιοχή με δυσβάσταχτες υπογεγραμμένες συμφωνίες από την Τουρκία.

Υστερόγραφο

Ο Σουλτάνος Ερντογάν βρίσκεται εντός της πιο δύσκολης φάσης κατά τη διάρκεια των δεκαέξι χρόνων της απόλυτης παραμονής στην εξουσία του τουρκικού πολιτικού συστήματος, με όλα τα σενάρια για το μέλλον και την επιβίωση της τουρκικής οικονομίας, ακόμα και του ιδίου παρά τη νίκη στις πρόσφατες πρόωρες εκλογές, να είναι ανοιχτά και κυρίως απρόβλεπτα.

Καλό Δεκαπενταύγουστο σε όλους, κυρίως μακριά από απρόβλεπτες και δυσάρεστες καταστάσεις εξαιτίας μιας ολικής κατάρρευσης της τουρκικής οικονομίας.

* Ο κ. Ανδρέας Τσιλογιάννης είναι δημοσιογράφος - πολιτικός αναλυτής.
@mail: Andreas.tsilogiannis@gmail.com
Twitter: TsiloyannisAnd
Facebook: Andreas Tsiloyannis