Με αφορμή την Αθέατη Πόλη, που οργάνωσε ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, πριν από λίγες ημέρες, πολλοί κάτοικοι του Ηρακλείου είχαν την ευκαιρία να ανακαλύψουν κρυμμένες γωνιές και κτίρια που χάνονται μέσα στο «Λαβύρινθο» και τα στενά σοκάκια του Ιστορικού κέντρου. Η οικία Χρονάκη, ήταν για έμάς μια αποκάλυψη.
Πριν από ενάμιση αιώνα, μετα τον καταστροφικό σεισμό του 1856, που ρήμαξε την πόλη του Ηρακλείου, χτίστηκε το πρώην Κονάκι του Μπέη Ρασίχ Ασπράκη, σε μια γειτονιά όπου στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν συγκεντρωμένη όλη η Αριστοκρατία των Τούρκων και Χριστιανών του Χάνδακα: Στη συνοικία του Σουλτάν Ιμπραχίμ.
Δείτε το σχετικό βίντεο από την εκπομπή "Καλό Μεσημέρι" της ΚΡΗΤΗ TV.
Η οικία Χρονάκη, όπως είναι γνωστή σήμερα, είναι το κύριο τμήμα από το αρχικό Τούρκικο Κονάκι και πήρε το όνομά της από τον τελευταίο της ιδιοκτήτη, Ιωάννη Χρονάκη.
Χαρακτηριστικό δείγμα Βαλκανικής Αρχιτεκτονικής: Από την πόρτα της κυρίας εισόδου, ο επισκέπτης περνάει σε μια μικρή αυλή με βοτσαλωτό δάπεδο. Μια σκάλα στα αριστερά οδηγεί στον πρώτο όροφο, ενώ κάτω από το «πόρτεγο» περνάει κανείς στον προθάλαμο του κάτω «οντά». Ο «οντάς» έχει ζωγραφιστό, ξύλινο ταβάνι και εντοιχισμένα ντουλάπια που έχουν διάφορες διακοσμήσεις.
Από τον προθάλαμο βγαίνει κανείς στην πίσω αυλή, όπου σε μια γωνία σώζεται ακόμη η παλιά κτιστή δεξαμενή, ο «χαζινές», με τις μαρμάρινες γούρνες από όπου και υδρευόταν το σπίτι.
Από τη σκάλα της μπροστινής αυλής οδηγείται κανείς στον πρώτο όροφο. Εκεί, η γοητεία του άγνωστου κτιρίου μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο και την ιστορία. Στο μεγάλο «οντά» του ορόφου, το μεγαλείο της Οθωμανικής Αρχιτεκτονικής και λαογραφίας, εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη
Πρόκειται, με λίγα λόγια, για έναν χώρο που φέρνει στο νου τις περιγραφές του Νίκου Καζαντζάκη για το «Μεγάλο Κάστρο»: Αυλόπορτες με λουλούδια και λεμονιές, θροΐσματα ρούχων και γυναικεία γέλια από τα ψηλά μπαλκόνια· νεράντζι γλυκό και φιλοξενία στην ευχάριστη ατμόσφαιρα των οντάδων.
Το 1969 το κτήριο κηρύχτηκε διατηρητέο και απαλλοτριώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, ενώ το 1983 παραχωρήθηκε στο Δήμο Ηρακλείου, για 20 χρόνια, και μέχρι το 2003 η οικία ήταν επισκέψιμη για το κοινό. Ο Δήμος ανέλαβε την ιδιοκτησία και για τα επόμενα 10 χρόνια και το 2013 η οικία Χρονάκη πέρασε στα «χέρια» της Εφορίας Νεότερων Μνημείων.
Πλέον, αποτελεί έναν χαμένο και ελπίζουμε όχι ξεχασμένο «θησαυρό», στο κέντρο της πόλης του Ηρακλείου, που, φέτος - για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια και για λίγες μόνον ημέρες - άνοιξε ξανά τις πύλες του, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Αθέατης Πόλης.
Η οικία Χρονάκη αποτελεί ένα σπάνιο μνημείο της νεότερης ιστορίας του Ηρακλείου, που όμως σήμερα παραμένει αθέατο για όλους μας. Αν και διασώθηκε από τη μανία ανοικοδόμησης του Ηρακλείου, κυρίως από τα μέσα του εικοστού αιώνια και έπειτα, πλέον είναι παραδομένη στη φθορά του χρόνου.
Ρεπορτάζ: Μαρία - Ελένη Νικηφόρου - klik neakriti.gr
