Του Βαγγέλη Κογκάκη
Το καλοκαίρι έχει τις χάρες του; Ποιος τις αρνιέται, ποιος λέει όχι... Mα κάποιες χάρες έχει ξέχωρες, του Άι-Δημητριού το πρωτοβρόχι…
Η πρώτη στροφή σε ένα από τα ωραιότερα ποιήματα του Γεωργίου Δροσίνη
Πρωί-πρωί μόλις βγήκα έξω ένοιωσα την αύρα του φθινοπώρου, απαλή και υγρή, χαμηλόφωνη και αργή, σαν τις σταγόνες από το πρώτο δειλό πρωτοβρόχι. Βόρεια, η απέραντη γαλάζια θάλασσα, ελαφρώς ρητιδιασμένη, είχε πάρει ένα γκριζοπράσινο χρώμα φοβισμένου, ασυνήθιστη ύστερα από τους τόσους μήνες της ηρεμίας του καλοκαιριού.
Νότια, πάνω από τις βουνοκορφές του Ψηλορείτη είχαν συγκεντρωθεί μαύρα σύννεφα, που σαν απειλητική λεγεώνα με δυνατά μπουμπουνητά από βροντές, ‘ταξίδευαν’ προς το Γάζι, το σπίτι μου και τη θάλασσα. Όρθιος απολάμβανα για λίγο τη δροσερή γλυκιά μυρουδιά της βροχής που ερχόταν. Στην Κρήτη, αιώνες τώρα, η έλευση του φθινοπώρου είναι συνυφασμένη με τα πρωτοβρόχια. Εικόνες του καλοκαιριού που μόλις πέρασε αναμιγνύονται με εκείνες του φθινοπώρου που έρχονται, μαζί με τον χειμώνα που αχνοφαίνεται στο βάθος. Ναι, είμαι αισιόδοξος και πιστεύω πως υπάρχουν ακόμη οι 4 εποχές. Ενδιάμεσα βέβαια οι ζέστες θα επιστρέψουν. Αυτό συμβαίνει πάντα. Τα πρωτοβρόχια, είναι ένα διάλειμμα της καλοκαιρίας. Το θυμούνται άραγε εγγόνια μου και οι νέοι σήμερα και γνωρίζουν ποια είναι τα φρούτα και τα λαχανικά της εποχής και ποιες εργασίες γίνονται τώρα; Αιθεροβάμων! Όμως η βροχή άρχισε. Χοντρές, αργές σταγόνες στην αρχή πλατάγιζαν πάνω στα φύλλα των δένδρων και των λουλουδιών του κήπου. Όσες έπεφταν στα πλακάκια του πεζοδρομίου, χοροπηδώντας χόρευαν έναν τρελό χαρούμενο χορό. Ύστερα από λίγο οι σταλαγματιές έγιναν μικρότερες αλλά πιο πυκνές που σκίζοντας τον αέρα σφύριζαν μέσα στα δέντρα και τα λουλούδια.
Προφυλαγμένος αλλά πολύ ευχαριστημένος απολάμβανα τη μυρωδιά του βρεγμένου χώματος από τη βροχή που αχόρταγα η γη ρουφούσε… Αστραπές γοργόφτερες έσχιζαν το συνεφιασμένο ουρανό και εκκωφαντικές βροντές δονούσαν την περιοχή. Και η βροχή συνέχιζε την ευεργετική της ωφέλεια στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Όμορφη νοσταλγική ώρα με αναμνήσεις των παιδικών χρόνων στο πατρικό σπίτι. Ακούω ξανά το χορό της βροχής στα κεραμίδια και στους τζίγκους της υδροροής, το θόρυβο από το βρόχινο νερό που γεμίζει το βαρέλι για τα κακόψητα όσπρια. Ανάγλυφες, ολοζώντανες εικόνες, εικόνες που αναπνέουν. Βλέπω τον εαυτό μου μουσκεμένο αλλά χαρούμενο μαζί με πολλά άλλα παιδιά να πλατσουρίζει στις λακούβες του δρόμου, δίπλα στις τρομαγμένες ολόβρεχτες όρνιθες. Όλες οι αισθήσεις σήμερα απολαμβάνουν το ‘χορό’ της βροχής που τόσες ημέρες περιμέναμε. Κι ένα επι πλέον καλό. Θα απαλλαχθούμε επιτέλους από τα ‘σύννεφα’ της σκόνης που όλο το καλοκαίρι μας ταλάνιζε εξ αιτίας των έργων οδοποιίας του Δήμου. Και επειδή «ουδέν καλόν αμιγές κακού» πρέπει άμεσα να κλείσουν οι άπειρες λακκούβες του νέου δρόμου που είναι γεμάτες νερό και λάσπη κι εκείνες που πάντα δημιουργούνται σε μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου του νησιού μετά τα ευεργετικά πρωτοβρόχια.
Η διάρκεια της βροχής κράτησε πολλές ώρες. Όταν κάποτε σταμάτησε όλα ήταν ολοκάθαρα και ζωηρά. Τα κεραμίδια στο σκέπαστρο των αυτοκινήτων και στο φούρνο βρήκαν πάλι το ζωηρό χρώμα τους. Οι τριανταφυλλιές ολοκάθαρες και χαρούμενες χόρευαν, με το ελεφρό αεράκι, επιδεικνύοντας τα άνθη τους σε μια πανδαισία χρωμάτων. Η καταπράσινη στεφανωτή ήταν υπέροχη με τις κατάλευκες ταξιανθίες της, το ίδιο ξεχωριστά ήταν και το αγιόκλιμα, το γιασεμί και το φούλι. Η δεσπολιά με τα πλατύφυλλα καταπράσινα φύλλα της και η λεμονιά με τους κίτρινους καρπούς της. Το ορθόκλωνο και ευθυτενές κυπαρίσσι, ολοκάθαρο, προσπαθεί καθημερινά να φτάσει στο ύψος του σπιτιού. Εκείνη όμως που δίκαια καμάρωνε ήταν η φουντωτή ροδιά, με τους ρόζ και κόκκινους καρπούς, τα ρόδια της, λες και ήταν χριστουγεννιάτικο δένδρο στο φαντασμαγορικό τοπίο του φθιπωρινού πρωινού.
Κι επειδή «Ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος» ας προσπαθήσουμε πριν επιστρέψουμε στις συμπληγάδες της καθημερινότητας, να κλείσουμε στις καρδιές μας τις ανώνυμες αυτές εικόνες. Τις έχουμε ανάγκη στις δυσκολίες της ζωής. Είναι ακόμη και οι μικρές στιγμές αντίστασης στην τηλεόραση που ισοπεδώνει κάθε προσπάθεια σκέψης και δημιουργίας.
« Τώρα η λάμια η γη - λιάζει τα βρεμένα της τα χράμια - με των κάμπων τα πλουμίδια. Κι από τα χορτάρια κι από τα ψηλα γρασίδια - οι σταλαματιές γλιστρούνε χάντρες και μαργαριτάρια από ουράνια δαχτυλίδια…» Απόσπασμα από ένα θαυμάσιοποίημα της Μελισσάνθης
