Πλουμή - Παραγιουδάκης

Ηράκλειο: Ενας υδροβιότοπος για την άφεση των... αμαρτιών


Σε τροχιά αναστροφής της βίαιης πολεοδομικής λεηλάτησης μπαίνει η περιοχή μεταξύ Παγκρητίου Σταδίου και του Ξεροπόταμου, με στόχο τη δημιουργία ενός υδροβιότοπου, που αναμένεται να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τον φυσικό πλούτο της περιοχής. 


Ο σχεδιασμός φέρει τη σφραγίδα του Δήμου Ηρακλείου, του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό εγχείρημα, που αναμένεται να λειτουργήσει ανατάξιμα σε μια περιοχή που χωρίς υπερβολή τις προηγούμενες δεκαετίες λεηλατήθηκε από τη βίαιη πολεοδόμηση της, τα παράνομα μπαζώματα και τη μετατροπή της σε χωματερή. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται η δημιουργία ενός υδροβιότοπου που αναμένεται να πολλαπλασιάσει το φυσικό πλούτο της περιοχής. Παράλληλα η δημιουργία του υδροβιότοπου δημιουργεί τις προϋποθέσεις προκειμένου να αξιοποιηθεί η περιοχή ως χώρος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ενώ θα λειτουργήσει συνδυαστικά και με τη λειτουργία του Παγκρητίου Σταδίου ως χώρος ήπιας άθλησης και περιπάτου. Πρόκειται για ένα όραμα πολλών ετών για αρκετούς πολίτες του Ηρακλείου που είχαν γνωρίσει τον θαυμαστό φυσικό υδροβιότοπο στις εκβολές του Γιόφυρου και του Ξεροπόταμου.

Όπως περιγράφει ο κ. Χάρης Μαμουλάκης στην “Π”, ουσιαστικά το εγχείρημα αυτό έρχεται να αντισταθμίσει μια μακροχρόνια επιβάρυνση που δέχτηκε η περιοχή από τη δεκαετία του ΄50 και του ΄60 με τη βίαιη αστικοποίηση της που είχε ως συνέπεια να αλωθεί το φυσικό περιβάλλον μιας ευρεύτερης έκτασης που αποτελούσε την απόληξη τεσσάτων ποταμών και συγκεκριμένα του Γαζανού, του Ξηροπόταμου, του Αλμυρού και του Γιόφυρου. Ο ίδιος εξηγεί ότι η παρέμβαση αυτή ουσιαστικά αποτελεί συνέχεια της προσπάθειας ανάπλασης του παραλιακού μετώπου του Ηρακλείου και μετά τις παρεμβάσεις στην περιοχή του Καράβολα. “Το εγχείρημα σχεδιάζεται με την πολύτιμη συνεργασία του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, με το οποίο δρομολογούμε τη δημιουργία ενός μοναδικού υδροβιότοπου δίπλα ακριβώς από το Παγκρήτιο Στάδιο, δίπλα στην πόλη μας! Ενός ιδιαίτερου χώρου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και δραστηριοτήτων ποικίλων μορφών για μικρούς και μεγάλους, σε μια περιοχή που παρέμενε μέχρι σήμερα αναξιοποίητη, η οποία όμως είναι και το ιδανικό σημείο για την υλοποίηση αυτής της παρέμβασης, καθώς έχει έντονα περιβαλλοντικά αλλά και πολύπλευρα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά. Παράλληλα, οι συνεργασίες της δημοτικής αρχής με το διεθνώς καταξιωμένο Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Μ.Φ.Ι.Κ., έναν κορυφαίο και απόλυτα εξειδικευμένο επιστημονικό φορέα, εξασφαλίζουν την επιτυχία του όλου εγχειρήματος.

Είμαι βέβαιος ότι αυτός ο υδροβιότοπος θα αποτελέσει πόλο έλξης για τους Ηρακλειώτες και όχι μόνο”.

Η περιοχή που έχει επιλεγεί για τη δημιουργία του υδροβιότοπου παρά το γεγονός ότι βρίσκεται κυριολεκτικά μια ανάσα από την πόλη, σήμερα δεν έχει ιδιαίτερη επισκεψιμότητα, ακριβώς λόγω της μακροχρόνιας εγκατάλειψης αλλά και της αλλοίωσης που έχει υποστεί ευρύτερα το φυσικό περιβάλλον. Έτσι η παρέμβαση αυτή έρχεται να αναδείξει και να ενισχύσει το φυσικό πλεονέκτημα μιας σημαντικής περιοχής του βόρειου παραλιακού μετώπου. Σύμφωνα με τον βιολόγο και ορνιθολόγο του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Μιχάλη Δρετάκη, “η περιοχή αυτή είναι η μοναδική στο παράκτιο μέτωπο που έχει σε σχετικά καλό βαθμό διατηρήσει φυσικούς σχηματισμούς παραλίας με αμμοθίνες, με πρωτογενή βλάστηση παραλίας αλλά και δευτερεύουσες αναπτύξεις, με υγρές κοιλότητες μεταξύ των θινών και υγροτοπική βλάστηση (με νερό ή και χωρίς νερό στην επιφάνεια). Επίσης εκεί φωλιάζουν ή κάθονται να ξεκουραστούν κατά τη μετανάστευση πολλά είδη πουλιών, κάποια από αυτά σπάνια και προστατευόμενα, που όμως διαφεύγουν της προσοχής μας. Η περιοχή είναι επιπλέον σημαντική για την ανάσχεση πλημμυρικών φαινομένων και για αυτό πρέπει να παραμείνει χωρίς δόμηση και τυπική αστική ανάπτυξη. Δεδομένου του χαρακτήρα της περιοχής θεωρούμε ότι η ζώνη αυτή προσφέρει μια πολύ καλή ευκαιρία για δημιουργία μιας όασης φυσικού παράκτιου οικοσυστήματος με παράλληλες δραστηριότητες ανάδειξής του και βελτίωσης του οικοσυστήματος του. Δραστηριότητες όπως η περιβαλλοντική εκπαίδευση, η παρατήρηση πουλιών, η ήπια δραστηριότητα με περίπατο και αθλητισμό προσφέρονται με ιδανικό τρόπο αρκεί να γίνει ένα καλό σχέδιο διαχείρισης της. Σε συσχέτιση με το Παγκρήτιο Στάδιο και την εκβολή του Γιόφυρου η όλη περιοχή θα πρέπει να εξεταστεί με διαφορετικό πρίσμα.

Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να προχωρήσει η αναμόρφωση της έκτασης μεταξύ Παγκρητίου Σταδίου και Ξεροπόταμου, με την κατασκευή μιας λίμνης η έκταση της οποίας θα αναπτύσσεται σε περίπου 1,2 στρέμματα με φυσική νησίδα στο κέντρο και περιφερειακές εσοχές καθώς και κανάλι αποστράγγισης. Προβλέπεται ακόμα η αναμόρφωση των φυσικών αμμοθινών. Στην περιοχή θα πρέπει να γίνουν φυτεύσεις, δύο διαδρομές εκπαιδευτικές για φυτά και πουλιά. Επίσης θα κατασκευαστεί ένα περίπτερο ενημέρωσης και ένα παρατηρητήριο πουλιών.

Όλα αυτά θα διαμορφωθούν αφού πρώτα δρομολογηθούν οι εργασίες καθαρισμού από μπάζα, απομάκρυνση ανεπιθύμητων ειδών φυτών (ξενικά είδη, επεκτατικά), μικρές επεμβάσεις διαμόρφωσης”.



Τι προβλέπει η παρέμβαση

Στο ποσό των 80.000 ευρώ έχει προσδιοριστεί η παρέμβαση που δρομολογείται στην περιοχή μεταξύ Παγκρητίου Σταδίου και του Ξεροπόταμου. Το κονδύλι έχει ενταχθεί στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου Ηρακλείου για το 2017 και η παρέμβαση θα δρομολογηθεί με τη σύμπραξη των αντιδημαρχιών Περιβάλλοντος, Πρασίνου και καθαριότητας.

Στο πλαίσιο της παρέμβασης προβλέπεται η δημιουργία μιας λίμνης η έκταση της οποίας θα είναι περίπου 1,2 στρεμμάτων με φυσική νησίδα στο κέντρο και περιφερειακές εσοχές καθώς και κανάλι αποστράγγισης. Επίσης προβλέπεται να γίνουν φυτεύσεις πρασίνου με φυτά από σπόρους αρχέγονων φυτών της Κρήτης που θα βρίσκονταν στην περιοχή. Ακόμα προβλέπεται να διαμορφωθούν δύο διαδρομές εκπαιδευτικές, για φυτά και πουλιά. Σε μια συγκεκριμένη έκταση θα γίνει αναμόρφωση των φυσικών αμμοθινών, θα δημιουργηθεί περίπτερο ενημέρωσης και παρατηρητήριο πουλιών, ενώ θα διαμορφωθούν και χώροι ποικίλων δράσεων, εκπαίδευσης και αναψυχής.

Στην υπόλοιπη έκταση εντός του χώρου θα γίνει καθαρισμός από μπάζα, απομάκρυνση ανεπιθύμητων ειδών φυτών (ξενικά είδη, επεκτατικά) και μικρές επεμβάσεις διαμόρφωσης.


click patris.gr